Hà Nội: Hướng tới thành phố thông minh

Xây dựng chính quyền điện tử

Theo Sở Thông tin và Truyền thông Hà Nội, để hướng tới mục tiêu "Xây dựng thành phố thông minh", Hà Nội đã thiết lập hệ thống công nghệ thông tin theo hướng tổng thể, đồng bộ, thống nhất sử dụng chung trên toàn thành phố và giữa thành phố với cả nước.

Thành phố Hà Nội đã rà soát, đơn giản hóa nhiều thủ tục hành chính tạo tuận lợi cho người dân

Bằng việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động cơ quan nhà nước, thành phố đã tạo đột phá trong cải cách hành chính, tăng tính minh bạch, tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho người dân, doanh nghiệp và tổ chức khi thực hiện thủ tục.

Nhờ thiết lập một hệ thống công nghệ thông tin theo hướng tổng thể, đồng bộ, thống nhất sử dụng chung trên toàn thành phố, việc giải quyết các thủ tục hành chính đã được đơn giản hóa rất nhiều.

Đến nay, 100% thủ tục hành chính của Hà Nội được tiếp nhận, giải quyết theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông. Tỷ lệ dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, mức độ 4 của thành phố cũng đạt 100%. Hệ thống thông tin Một cửa điện tử, Cổng dịch vụ công trực tuyến của thành phố đã thực hiện đồng bộ với Cổng dịch vụ công, bảo đảm an ninh, an toàn thông tin theo quy định. Việc tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính được giám sát, kiểm soát chặt chẽ nên đã hạn chế việc nhũng nhiễu, chậm trễ.

Từ đầu năm 2022 đến nay, UBND thành phố Hà Nội đã chỉ đạo triển khai các hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu trong các ngành, lĩnh vực triển khai theo hướng tập trung, phục vụ yêu cầu nghiệp vụ, chia sẻ, khai thác thông tin theo quy định.

Đáng chú ý, trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo, thành phố tiếp tục duy trì, thực hiện tuyển sinh đầu cấp trực tuyến vào mầm non, lớp 1, lớp 6 với tỷ lệ hồ sơ đăng ký trực tuyến của cả ba cấp (năm 2021 đạt trên 89%).

Ở lĩnh vực môi trường, thành phố cũng đang vận hành hệ thống 35 trạm quan trắc không khí tự động; 6 trạm quan trắc nước mặt; giám sát dữ liệu quan trắc của 29 trạm quan trắc nước thải, năm 5 trạm quan trắc nước dưới đất và 1 trạm quan trắc khí thải của các khu, cụm công nghiệp. Các trạm này thường xuyên cung cấp những thông tin quan trọng cho cơ quan quản lý và người dân; xác định nguyên nhân gây ô nhiễm, cách khắc phục phù hợp để bảo vệ sức khỏe cho người dân.

Cùng với đó, Công ty TNHH MTV Thoát nước Hà Nội đã xây dựng và cung cấp ứng dụng có tên gọi HSDC Maps trên điện thoại thông minh nhằm giúp người dân nhận biết được các tuyến đường nội đô bị ngập lụt; cung cấp các tuyến đường thay thế, đường vòng để tránh các điểm đang ngập.

Hiện tại, hệ thống camera giám sát được lắp đặt tại 16 địa điểm thường xuyên úng ngập nặng nằm trên địa bàn quận Ba Đình, Hoàn Kiếm, Cầu Giấy. Hình ảnh tại các điểm được cập nhật 24/24h nhờ công nghệ hồng ngoại. Toàn bộ hệ thống dữ liệu do camera ghi nhận sẽ được truyền về trung tâm giám sát.

Thông qua hình ảnh thực tế cung cấp từ hiện trường này, trung tâm sẽ điều phối nhân lực, thiết bị, máy móc để xử lý kịp thời, linh hoạt tình trạng úng ngập. Những giải pháp, ứng dụng thông minh này đang phát huy hiệu quả, góp phần nâng cao công tác quản lý, điều hành của thành phố và phục vụ người dân tốt hơn.

Bên cạnh những kết quả bước đầu, tiến độ triển khai của thành phố vẫn còn chậm, thiếu đồng bộ, nhiều dự án, đề án sau nhiều năm vẫn đang dừng ở trên giấy hoặc mới đang là dự thảo, chất lượng cung cấp các dịch vụ, ứng dụng thông minh còn nhiều vấn đề cần khắc phục, nguồn nhân lực còn chưa đáp ứng được yêu cầu…

Công tác cải cách hành chính còn có mặt chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển của Thủ đô. Thành phố vẫn đang thiếu nguồn nhân lực chất lượng cao đủ năng lực đáp ứng cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư (4.0). Các ứng dụng giao thông thông minh thiếu sự đồng bộ, chủ yếu tập trung vào các ứng dụng điều hành giao thông thông thường, mức độ tự động hóa chưa cao…

Hướng tới thành phố thông minh

Theo Quyết định phê duyệt Đề án phát triển đô thị thông minh bền vững Việt Nam giai đoạn 2018 - 2025 định hướng đến năm 2030 đã được Thủ tướng Chính phủ ban hành ngày 1/8/2018, thành phố Hà Nội được định hướng là hạt nhân để hình thành mạng lưới liên kết các đô thị thông minh. Như vậy, việc trở thành một thành phố thông minh không chỉ là mục tiêu của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Thủ đô mà còn là kỳ vọng, mục tiêu của cả nước.

Phối cảnh tổng thể của dự án thành phố thông minh Đông Anh (Smart City)

Theo các chuyên gia, để thực hiện mục tiêu xây dựng Thủ đô đến năm 2030 trở thành thành phố thông minh, hiện đại, một trong những khâu đột phá quan trọng được xác định là phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới, sáng tạo trong toàn xã hội. Hà Nội cần phát triển thành trung tâm đổi mới sáng tạo, nghiên cứu phát triển, ứng dụng và chuyển giao công nghệ hàng đầu của cả nước, tiến tới là trung tâm khoa học, công nghệ của khu vực Đông Nam Á trong một số lĩnh vực. Thành phố cần tập trung trong các khâu đào tạo nguồn nhân lực, huy động đội ngũ trí thức, chuyên gia, nhà khoa học… đóng góp, đồng hành vì sự phát triển Thủ đô.

Bên cạnh đó, thành phố cần tiếp tục triển khai các cơ chế, chính sách hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, khuyến khích nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ. Đồng thời, cần có các giải pháp để đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án khu đô thị thông minh, dự án Thành phố thông minh ở huyện Đông Anh, các khu công nghiệp, công viên phần mềm… Khi các dự án này được đưa vào hoạt động sẽ tạo ra những bước chuyển mình mạnh mẽ hơn cho tiến trình xây dựng thành phố thông minh.

Công tác triển khai toàn bộ nền tảng Chính quyền số phải thông suốt theo kiến trúc tổng thể để bảo đảm hiệu quả đầu tư; hệ thống nền tảng dùng chung bảo đảm tích hợp các yêu cầu chuyên môn của các đơn vị. Tinh thần và giải pháp trong công tác chuyển đổi số, xây dựng thành phố thông minh phải được thể hiện trong các kế hoạch, được cụ thể hóa triển khai trong thực tế.

Để hoàn thành mục tiêu nhanh chóng hoàn thành xây dựng, phát triển chính quyền điện tử, xây dựng thành phố thông minh, Sở Thông tin và Truyền thông Hà Nội cho biết, hiện Sở đang tiếp tục hoàn thiện để trình thành phố ban hành Đề án "Xây dựng thành phố Hà Nội thông minh đến năm 2025, định đến 2030", đồng thời, tham mưu UBND thành phố ban hành “Kế hoạch ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động của cơ quan nhà nước, phát triển chính quyền điện tử, hướng tới chính quyền số và bảo đảm an toàn thông tin thành phố Hà Nội giai đoạn 2022 - 2025”...

Với mục tiêu đến năm 2025, Hà Nội sẽ hình thành, phát triển một số khu đô thị thông minh trên địa bàn, từng bước phát triển các lĩnh vực thông minh quan trọng, hướng tới xây dựng Hà Nội là thành phố thông minh. Thời gian không còn nhiều, đòi hỏi quyết tâm chính trị và những bước đi mạnh dạn, bài bản, khoa học hơn của chính quyền thành phố để Hà Nội xứng tầm vị trí thành phố thông minh trong khu vực và trên thế giới.