Kế hoạch hành động ứng phó biến đổi khí hậu và tăng trưởng xanh của ngành Công Thương

Ngày 9/2, Vụ Tiết kiệm năng lượng và Phát triển bền vững (Bộ Công Thương) phối hợp với Cơ quan Phát triển quốc tế Hoa Kỳ (USAID) thông qua Chương trình năng lượng Phát thải thấp Việt Nam II (V- LEEP) tổ chức Hội thảo phổ biến Kế hoạch hành động ứng phó với biến đối khí hậu và tăng trưởng xanh của ngành Công Thương giai đoạn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 (Kế hoạch hành động).

Ứng phó với biến đổi khí hậu là nhiệm vụ quan trọng của ngành Công Thương, lấy thích ứng với biến đổi khí hậu là nhiệm vụ trọng tâm và lâu dài

Nhiệm vụ trọng tâm và lâu dài

Trước đó ngày 14/12/2022, Bộ Công Thương đã chính thức phê duyệt "Kế hoạch biến đổi khí hậu và tăng trưởng xanh của ngành Công Thương giai đoạn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050".

Đây là bước khởi đầu quan trọng cho tiến trình dài hạn đóng góp vào mục tiêu phát thải rồng bằng 0 tại Việt Nam, trong đó Kế hoạch hành động đã xác định các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp nhằm phát triển năng lượng sạch, năng lượng tái tạo, sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, sản xuất và tiêu dùng bền vững, kiểm soát phát thải khi nhà kinh nhằm giảm dấu vết carbon, tăng trưởng xanh trong lĩnh vực năng lượng và công nghiệp thuộc phạm vi quản lý của Bộ Công Thương.

Theo đó, ứng phó với biến đổi khí hậu là nhiệm vụ quan trọng của ngành Công Thương, lấy thích ứng với biến đổi khí hậu là nhiệm vụ trọng tâm và lâu dài, thực hiện mục tiêu phát thải ròng bằng "0" là cơ hội để phát triển theo hướng cacbon thấp phù hợp với điều kiện quốc gia và xu hướng quốc tế.

Phát biểu tại hội thảo ông Tăng Thế Hùng- Phó Vụ trưởng Vụ Tiết kiệm năng lượng và Phát triển bền vững cho biết, mục tiêu của Kế hoạch là năm 2030, tỷ lệ các nguồn năng lượng tái tạo trong tổng cung năng lượng sơ cấp đạt khoảng 15 - 20% và 25 - 30% vào năm 2045, phát thải khí nhà kính từ lĩnh vực sản xuất điện khoảng 42 triệu tấn CO2 tương đương vào năm 2050.

"Bên cạnh đó, thúc đẩy các mô hình sản xuất kinh doanh theo hướng tăng trưởng xanh; trong đó, áp dụng giải pháp khai thác và sử dụng tiết kiệm, hiệu quả tài nguyên thiên nhiên và năng lượng dựa trên nền tảng khoa học và công nghệ, ứng dụng công nghệ số và chuyển đổi số, phát triển kết cấu hạ tầng bền vững để nâng cao chất lượng tăng trưởng, phát huy lợi thế cạnh tranh và giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường"- ông Tăng Thế Hùng nhấn mạnh.

Ông Tăng Thế Hùng- Phó Vụ trưởng Vụ Tiết kiệm năng lượng và Phát triển bền vững phát biểu tại hôi thảo

Về giảm nhẹ phát thải khí nhà kính, giảm từ 25% đến 30% tổng phát thải khí nhà kính so với kịch bản phát thải trong điều kiện phát triển thông thường của lĩnh vực năng lượng (không bao gồm giao thông vận tải).

Hơn nữa, 100% các cơ sở thuộc danh mục cơ sở phát thải khí nhà kính phải kiểm kê khí nhà kính theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ thực hiện kiểm kê và có kế hoạch giảm phát thải khí nhà kính. Đồng thời, nỗ lực tối đa trong việc kiểm kê và thực hiện các biện pháp kiểm soát, giảm phát thải khí mê-tan trong quá trình khai thác than, dầu khí, đốt nhiên liệu hóa thạch.

Cũng theo kế hoạch này, việc tăng trưởng xanh đến năm 2025, thúc đẩy các mô hình sản xuất và tiêu dùng bền vững trong công nghiệp, thương mại nhằm đạt mục tiêu giảm 5-8% mức tiêu hao nguyên, nhiên vật liệu của các ngành sản xuất như dệt may, thép, nhựa, hóa chất, rượu bia nước giải khát, giấy...

Cùng đó, 85% các siêu thị, trung tâm thương mại phân phối, sử dụng sản phẩm bao bì thân thiện môi trường thay thế dần cho sản phẩm bao bì nhựa dùng một lần, khó phân hủy; xây dựng, thúc đẩy phát triển chuỗi cung ứng bền vững và các mô hình kinh tế tuần hoàn; khuyến khích phân phối các sản phẩm thân thiện môi trường, được dán nhãn tiết kiệm năng lượng và các nhãn sinh thái khác tại các siêu thị, trung tâm thương mại.

Kế hoạch cũng nêu rõ, về thích ứng với biến đổi khí hậu sẽ rà soát, đánh giá các cơ chế, chính sách ngành công nghiệp, thương mại và năng lượng trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế, cập nhật, điều chỉnh, bổ sung và hoàn thiện các chính sách pháp luật đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước về biến đổi khí hậu và phù hợp với thông lệ quốc tế.

Cụ thể hóa mục tiêu, nhiệm vụ

Kế hoạch hành động ứng phó với biến đối khí hậu và tăng trưởng xanh của ngành Công Thương giai đoạn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 nêu cụ thể, đến năm 2025, các chiến lược, kế hoạch, quy hoạch phát triển ngành Công Thương giai đoạn 2021-2030 được rà soát, đánh giá tác động và lồng ghép các giải pháp thích ứng với biến đổi khí hậu; các công trình, cơ sở hạ tầng năng lượng, công nghiệp và thương mại quốc gia được đánh giá rà soát và xây dựng các biện pháp ứng phó, nâng cao khả năng chống chịu với tác động của thiên tai, mưa bão, lũ lụt, khí hậu cực đoan trong bối cảnh biến đổi khí hậu.

Việc này nhằm đảm bảo sự thích ứng linh hoạt với các tác động ngắn hạn, trung hạn và dài hạn do biến đổi khí hậu gây ra, đảm bảo cho sự phát triển, tăng trưởng ổn định của ngành, hạn chế tối đa các thiệt hại do thiên tai, bão lũ, các tác động từ thời tiết và khí hậu cực đoan.

Đồng thời, ứng phó với biến đổi khí hậu là trách nhiệm của mọi tổ chức, cá nhân thuộc ngành công thương từ Trung ương đến địa phương và doanh nghiệp thực hiện giải pháp giảm phát thải khí nhà kính gắn liền với bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia theo hướng phát triển đồng bộ các nguồn năng lượng, khai thác và sử dụng tiết kiệm các nguồn năng lượng, chuyển đổi cơ cấu nguồn năng lượng theo hướng giảm sự phụ thuộc vào năng lượng hóa thạch.

Mặt khác, từng bước kiểm soát phát thải khí nhà kính đối với các nguồn phát thải khí nhà kính lớn, gây ô nhiễm, suy thoái môi trường, tạo điều kiện cho các ngành sản xuất xanh phát triển.

Đáng chú ý, nâng cao năng lực thích ứng với biến đổi khí hậu của các cơ sở, công trình năng lượng, công nghiệp, thương mại; nâng cao năng lực sản xuất công nghiệp trong bối cảnh biến đổi khí hậu.

Để triển khai các cam kết của Việt Nam tại Hội nghị COP26 trong lĩnh vực năng lượng và công nghiệp, Bộ Công Thương cũng đã triển khai xây dựng Kế hoạch hành động nhằm cụ thể hóa các nhiệm vụ của ngành Công Thương theo quy định của Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, Nghị định 06/2022/NĐ-CP của Chính phủ về giảm nhẹ phát thải khí nhà kinh và bảo vệ tầng ôzôn, và các quyết định của Thủ tướng Chính phủ bao gồm Quyết định 896/QĐ-TTg phê duyệt Chiến lược Quốc gia về Biến đổi khí hậu giai đoạn đến năm 2050, Quyết định 1658/QĐ-TTg ngày 01/10/2021 phê duyệt Chiến lược Quốc gia về Tăng trưởng xanh giai đoạn 2021– 2030 và tầm nhìn đến năm 2050, và Quyết định 888/QĐ-TTg ngày 25/7/2022 phê duyệt Đề án về những nhiệm vụ, giải pháp triển khai kết quả Hội nghị lần thứ 26 các bên tham gia Công ước Khung của Liên hợp quốc về Biến đổi khí hậu.

Theo Cơ quan Phát triển quốc tế Hoa Kỳ (USAID), thời gian qua USAID đã hỗ trợ Vụ Tiết kiệm năng lượng và Phát triển bền vững nghiên cứu, rà soát kinh nghiệm quốc tế và chính sách quốc biến đổi khí hậu và tăng trưởng xanh và đề xuất khung nhiệm vụ, giải pháp thực hiện các nhiệm vụ về biến đổi khí hậu và tăng trưởng xanh đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Hỗ trợ của USAID là hết sức kịp thời và có ý nghĩa quan trọng giúp xác định các hành động để giảm thiểu phát thải khí nhà kinh và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững trong lĩnh vực năng lượng và công nghiệp.

Trong thời gian tới, USAID tiếp tục hợp tác với Bộ Công Thương trong thiết kế và triển khai các kế hoạch chiến lược để đẩy nhanh quá trình sản xuất và truyền tải năng lượng sạch trong nước nhằm đáp ứng nhu cầu năng lượng trong quá trình Việt Nam chuyển dịch cơ cấu năng lượng từ một hệ thống dựa vào than đá sang một hệ thống dựa vào năng lượng tái tạo và khí thiên nhiên.