Kéo co người Tày: Sức mạnh gắn kết cộng đồng

Nghi lễ xin phép để muôn làng, bản được kéo co

Với bà con nơi đây, dù hoa ban, hoa mận có đẹp đến mấy cũng sẽ mất đi một nguồn sức sống nếu thiếu đi nghi lễ kéo co trong lễ hội đầu năm. Ông Lục Văn Tỉnh -Trưởng thôn Trung Đô - xã Bảo Nhai - huyện Bắc Hà cho biết: Một năm của người Tày mở lễ hội mà không được kéo co thử tài thì coi như năm ấy làm ăn không được gặp may mắn, cảm thấy cứ day dứt trong người. Cho nên, năm nào vào đầu năm cũng phải có lễ hội Cầu mùa, Xuống đồng để đua sức đua tài nam nữ với nhau.

Dây kéo phải là loại cây có nhiều hoa, nhiều quả, mang sức mạnh dẻo dai

Ông Tỉnh chia sẻ, vào các dịp lễ hội, mở làng, bản, kéo co thường có trong phần hội. Trước khi diễn ra trò chơi kéo co, Trưởng bản cùng bà con sẽ sắm lễ, có xôi 7 màu, một con gà, đĩa hoa quả để làm lễ xin thần linh cho phép muôn làng được kéo co. Khi kéo phải có nam có nữ mới lên xuân, bình đẳng, hạnh phúc. Bên nào thắng sẽ may mắn cả năm, khỏe mạnh và làm ăn phát đạt.

Đánh trống dồn cổ vũ làm cho không khí thêm phần sôi động

Đội tham gia kéo co sắp xếp sao cho âm dương hòa hợp

Trò chơi kéo co diễn ra trong không khí vô cùng náo nhiệt. Từ những người trực tiếp thực hành kéo co đến những người phục vụ cho đội kéo co và cả người dân đến dự, cổ vũ đều hồ hởi tham gia tự nguyện, không hề vụ lợi hoặc mang tâm lý thắng thua. Người xem đứng thành vòng tròn bên ngoài reo hò, khích lệ đội chơi. Kéo co là môn thể thao dễ chơi và ai cũng chơi được vì không phải đầu tư nhiều cho dụng cụ và rất phù hợp với các lễ hội vui xuân ở các bản, làng. Môn thể thao này, ngoài sức khỏe, sự dẻo dai thì đòi hỏi người chơi cần có sự khéo léo, kỹ thuật, chiến thuật tốt cùng sự phối hợp nhịp nhàng với đồng đội để giành được chiến thắng.

Du khách nước ngoài tích cực tham gia kéo co

Theo tiếng Tày, kéo co còn được gọi là trò “kéo mây”, tức kéo mây xuống, để đem mưa thuận gió hòa cho con người, cho vạn vật sinh sôi phát triển... Trò chơi này mang đậm dấu ấn lịch sử, văn hóa của cư dân nông nghiệp trồng lúa nước, tôn vinh và củng cố sức mạnh của tinh thần đoàn kết và là nghi thức quan trọng không thể thiếu trong lễ hội Xuống đồng, thể hiện khát vọng về sự sinh sổi, phát triển của con người cũng như vạn vật… tiếp thêm sức mạnh cho cộng đồng trong lao động, sản xuất.

Không khi náo nhiệt trong nghi lễ kéo co

Không đơn giản là một trò chơi dân gian gắn với tín ngưỡng cầu mùa, kéo co còn là một nghi lễ để đồng bào gửi gắm ước nguyện về cuộc sống no đủ, hạnh phúc, khỏe mạnh, gắn kết cộng đồng. Nghi lễ và trò chơi này được vinh dự góp phần làm nên Di sản văn hóa phi vật thể Kéo co của các nước vùng Đông Nam Á.