Việt Nam cam kết trong CPTPP và EVFTA vì nông nghiệp bền vững

Việc Việt Nam tham gia Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) và Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA) đã mở rộng thị trường quốc tế cho các sản phẩm chiến lược của Việt Nam đồng thời tạo đòn bẩy tại các thị trường này do thuế quan được cắt giảm.

Trong giai đoạn 2020-2021, khi nền kinh tế toàn cầu chịu hậu quả tài chính từ đại dịch Covid-19, Việt Nam đứng số 1 về GDP ở Đông Nam Á nhờ gia tăng xuất khẩu nông sản. Ở cấp độ vi mô hơn, người tiêu dùng trong nước được hưởng lợi từ việc nâng cao chất lượng sản phẩm. Điều này là do nông dân hiện có quyền tiếp cận với công nghệ tiên tiến của nước ngoài và các quy trình canh tác phải thay đổi đáng kể để tốt hơn nhằm đáp ứng các yêu cầu kiểm dịch động thực vật (SPS) và các rào cản kỹ thuật đối với thương mại (TBT) theo các Hiệp định Thương mại Tự do.

Các mặt hàng xuất khẩu nhiều nhất gồm thủy sản, rau quả, gạo, chè. Dữ liệu chính thức cho thấy ngành nông nghiệp đã tăng trưởng 2,74% và đóng góp đáng kể vào tăng trưởng kinh tế chung của Việt Nam, khẳng định vai trò là trụ đỡ của nền kinh tế Việt Nam. Để nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường toàn cầu, Chính phủ Việt Nam đã ban hành nhiều biện pháp thúc đẩy chuyển đổi số trong lĩnh vực nông nghiệp, coi đây là một trong những ưu tiên trong giai đoạn 2021-2030.

Trong EVFTA: Theo Chương 2 (Đối xử quốc gia và tiếp cận thị trường đối với hàng hóa), mỗi Bên được yêu cầu cắt giảm thuế quan đối với hàng hóa có xuất xứ từ Bên kia. Việt Nam đã thực hiện cam kết này bằng việc ban hành Nghị định 111/2020/NĐ-CP ngày 18/9/2020 của Chính phủ về Biểu thuế xuất khẩu ưu đãi, Biểu thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt của Việt Nam để thực hiện Hiệp định Thương mại tự do giữa nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Liên minh châu Âu tại giai đoạn 2020 – 2022. Thuế suất ưu đãi của EU theo EVFTA trong mọi trường hợp không được cao hơn thuế suất thông thường của EU áp dụng cho hàng hóa có xuất xứ từ Việt Nam vào ngày trước khi EVFTA có hiệu lực. Nghĩa vụ này áp dụng từ ngày đó cho đến năm thứ 7 sau khi Hiệp định này có hiệu lực.

Trong CPTPP: Phần về Quy tắc xuất xứ: Áp dụng nguyên tắc “De Minimis” (thuật ngữ Latinh): tỷ lệ không đáng kể nguyên liệu chưa trải qua quá trình chuyển đổi mã số vẫn được coi là có xuất xứ. Quy định này được các nước đàm phán đưa ra nhằm giảm bớt khó khăn trong việc đáp ứng tiêu chí xuất xứ CTC và đa dạng hóa để được hưởng ưu đãi thuế quan trong các FTA.